Çocukları fiziksel ve ruhsal olarak olumsuz etkileyebilecek sigara, alkol, uyuşturucu gibi her türlü kötü alışkanlık konusunda bilinçlendirmek ve yönlendirmek anne babaların ve öğretmenlerin temel sorumlulukları arasında. Bu sebeple uzmanlar, “Bu konuları çocuklarla uygun şekilde konuşun ve onları bilinçlendirin” diyor.
◊ Özellikle ergenlik döneminde çocuklar, birçok kötü alışkanlıkla tanışabiliyor. Anne babalar ve öğretmenler ne yapmalı, nasıl önlem almalı?
Prof. Dr. Arzu Yükselen: Çocukların sigara, alkol, uyuşturucu bağımlılığı çoğunlukla ergenlik çağında başlıyor. Çünkü bu tarz alışkanlıkları çoğunlukla arkadaşlarından öğreniyorlar. Bu sebeple ailelerin, çocuklarının arkadaşlarını erken dönemde tanımaları lazım. Bu tür alışkanlıkları olan arkadaşları var mı? Varsa aileleri kimler? Bunları bilmeleri gerekiyor.
Öte yandan o arkadaşlarının aileleriyle yan yana gelmek ve iş birliği yapmak da çok önemli. Okul yönetimi ve öğretmenlerle iş birliği de bu süreçte hayati önemde. Üstelik bu, anne babaların sadece kendi çocuklarını korumaları için değil, diğer çocukları korumaları için de önemli. Çünkü o çocukların anne babalarını da bilinçlendirmek gerekiyor. Sonuç olarak bu hepimizi ilgilendiriyor.
◊ Çocuklar ergenlik döneminde anne babalarından uzaklaşıyor mu?
Prof. Dr. Arzu Yükselen: Evet... Çünkü ergenlik öncesinde rol model anne baba iken, ergenlikle birlikte rol model arkadaşları olmaya başlıyor. Dolayısıyla arkadaşlarının yaptıklarını ‘doğru’ olarak kabul etmeye başlıyor. Örneğin en sevdiği arkadaşının sigara içtiğine tanıklık ediyorsa o da başlayabiliyor ve “Arkadaşım sigara içiyor, ben de içeyim” demeye başlıyor. Üstelik bu tür alışkanlıklar ‘Sosyal içicilikle’ başlıyor. Eğer anne baba, çocuğunun girdiği ortam hakkında bilgi sahibi oluyorsa, onu takip edebiliyorsa çözüme ulaşmak çok daha kolay olabiliyor.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var: Anne ve baba “Çocuğu takip edeceğim” derken hafiyecilik de yapmamalıdır.
İyi etkileşimde bulunduğu arkadaşlarıyla ve aileleriyle tanışabilir, çocuğunun gittiği mekânlara o yanlarında yokken gidebilir.
O ortamlar, kişiler ve mekânlar hakkında bilgi sahibi olabilir. Bilgi sahibi olduğunda çok daha kolay bir şekilde çözüm üretilecektir.
Diğer yandan çocuğuyla yapıcı konuşmalar yapmak, onu sevdiğini ve önemsediğini her fırsatta dile getirmek de çok çok önemli.
BİR SPOR VEYA SANAT DALIYLA İLGİLENSİN
◊ Çocukları kötü alışkanlıklardan korumak için neler yapmak gerekir?
Prof. Dr. Norma Razon: Yaptığımız gözlemler bize gösteriyor ki, hobiler çocukları kötü alışkanlıklardan koruyor. Özellikle okul öncesi dönemden itibaren çocukların gözlenerek, sevdikleri, ilgi gösterdikleri alanlarda ilerlemesi, onların ergenlik dönemini çok daha kolay geçirmesine katkı sağlıyor. Eğer bir çocuk, ergenlik öncesinde bir takım sporu ile tanıştıysa, bir müzik aleti çalmaya başladıysa, yani bir hobisi varsa ona odaklanıyor; gerçek hazzı yaşıyor, keyif alıyor, böylece ergenlikte kötü alışkanlıklarla daha az zaman bulabiliyor.
Örneğin gitar çalan bir çocuk, birkaç arkadaşla küçük bir orkestra kurmuş olan ve sürekli provaları olan bir ergen, bilgisayar oyunlarının ağına daha az düşüyor. Örneğin ekip sporu yapan bir ergen, kondisyonunu korumak istediğinden sigaraya ve alkole daha az yöneliyor. Bu nedenle çocukların bir hobisinin olması çok önemli.
Gönder