Evini fahiş fiyata kiraya veren ev sahipleri 1 yıldan 3 yıla kadar hapis istemiyle tutuklu yargılanacak. Kira sorularınızı ve taslağı Ankara Barosu avukatı Murat Tezcan’a sordum.
YENİ Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un önündeki en acil kanun taslaklarından birisi de Kira Kanunu düzenlemesi. Bakan Tunç, selefi Bekir Bozdağ’ın hazır olduğunu açıkladığı taslak düzenleme üzerinde çalışıyor. Kulislere yansıyan bilgilere göre en son İspanya’da yapıldığı gibi konut kira artışı Türkiye’de bir kez daha kanunla sınırlandırılacak. Konut kira artış oranını yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemenin süresi bir yıl daha uzatılacak. Kiracılar düzenlemenin 1 Temmuz’dan önce yasalaşmasını beklerken, kiraları piyasasının çok altında kalan ev sahipleri sınırlamaya isyan ediyor. Ev sahiplerinin de hakkını koruyan adil bir düzenleme istiyorlar. İşyeri sahipleri ise konutlar gibi işyerlerinin kira parasına da artış sınırı getirilmesini talep ediyorlar.Taslak düzenlemedeki en çarpıcı nokta ise, fahiş kiranın suç haline getirilmesi. Düzenlemenin caydırıcı olması adına evini piyasa rayicinin üzerinde fahiş fiyata kiraya veren ev sahipleri artık sanık olarak hâkim karşısına çıkacaklar. Ev sahipleri tutuklu şekilde 1-3 yıl hapisle yargılanıp cezalandırılabilecekler. Kira konusundaki tüm sorularınızı ve yeni kira taslağını Ankara Barosu avukatı Murat Tezcan’a sordum. Avukat Tezcan’ın sorularıma yanıtları şöyle:
1- ANAYASA’YA AYKIRI
Ekonomik bir suça tutuklu yargılamayı sağlayacak şekilde hürriyeti bağlayıcı ceza vermek hukuka uygun mu?
“Yeni düzenlemelerle fahiş kira artışının suç haline getirilmesi ve özgürlüğü bağlayıcı ceza yaptırımına tabi tutulması hukuka aykırı olacaktır. Nitekim bu durumda da belirlilik ilkesi ihlal edilmiş olacaktır. Anayasa’nın 2. Maddesi’nde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri belirliliktir. Belirlilik ilkesi, yasal düzenlemelerin herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olmasını gerektirmektedir. Ayrıca düzenleme hukuki güvenlik ilkesinin de ihlaline neden olacaktır.Anayasa Mahkemesi kararlarında da belirtildiği üzere bireyler; belirli bir kesinlik içinde, hangi somut eylem ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını, bunların idareye hangi müdahale yetkisini doğurduğunu kanundan öğrenebilme imkânına sahip olmalıdır. Hukuki belirlilik ve güvenlik ilkeleri uyarınca kurallar öngörülebilir olmalıdır. Ancak rayiç kira bedelleri bölgeden bölgeye değişiklik göstereceğinden fahiş kira artışının suç haline getirilmesi hukuki belirlilik ve güvenlik ilkelerine aykırı olacaktır.
2- KALICI HALE GETİRİLEMEZ
Kiraya bölgesel bazda tavan getirilmesi de formüller arasında. Bu düzenleme kira sorununu çözer mi?
Kira artış oranlarına ilişkin getirilen sınırlama geçici madde ile düzenlenmişti. Ancak bahsedildiği gibi formüllerin uygulanması konut kiralarını yüzde 25 ile sınırlayan geçici maddenin kalıcı olarak uygulanmasına ve mülkiyet hakkının özüne dokunan ağır ihlallere neden olacaktır. Evini boş tutmak pahasına kiraya vermekten kaçınan maliklerin sayısının azımsanmayacak kadar çok olduğunu ve tahliye davalarındaki artış oranlarını düşünürsek bu tür formüllerin kira uyuşmazlıklarını çözmeyeceği anlaşılmaktadır.
Yeni yasa yolda... Fahiş kiraya 1-3 yıl hapis
3- EV SAHİPLERİ MAĞDUR
Okur A.A: Ankara’da alışveriş merkezi içinde lüks bir sitede iki artı 1 dairem var. İki yıldır kirada. Emekli maaşım dışında bu kira ile geçiniyorum. Üst kat iki ay önce 20 bin liraya kiraya verildi. Benim kiram 3500 TL’de kaldı. Ağustos’ta kira kontratının süresi doluyor. Yine yüzde 25 artış yapılması hakkaniyete uygun mu?
Konutlar bakımından kira artış oranlarına getirilen yüzde 25’lik sınıra ilişkin yasal düzenlemenin süresinin uzatılması hakkaniyete uygun olmayacaktır. Bahse konu düzenleme kira gelirlerinin, vergiler ve enflasyon karşısında erimesine ve ev sahiplerinin gelir kaynaklarını neredeyse kaybetmelerine neden olmaktadır. Bu düzenlemelerin kalıcı hale getirilmesi, özellikle tek gelir kaynağı kira gelirleri olan ev sahipleri yönünden oldukça haksız sonuçların doğmasına neden olacaktır. Nitekim Anayasa Mahkemesi 2001 yılı için yıllık yüzde 10 kira artış oranı sınırlamasına ilişkin yasal düzenlemeyi iptal etmişti . Sonuç olarak kira artış oranının sınırlanmasına ilişkin düzenlenen geçici maddenin süresinin uzatılması, mülkiyet hakkının özüne dokunacak ölçüsüz bir müdahale olacağından hukuka aykırılık teşkil edecektir.
Gönder